LÃO XÁ VÀ TÁC PHẨM "TƯỜNG LẠC ĐÀ"

Trong bài viết hôm nay mình xin phép được giới thiệu đến mọi người sơ lược về Lão Xá và tác phẩm "Tường lạc đà" của ông nha~

1. Đôi nét về Lão Xá: Một nẻo về văn

Lão Xá 老舍 là tiểu thuyết gia, kịch tác gia đương đại nổi tiếng của Trung Quốc. Ông là người Mãn, sinh vào năm 1899 tại Bắc Kinh, họ của tộc Mãn này là Thư Mục Lộc 舒穆禄 về sau đổi sang tiếng Hán lấy họ đơn là Thư 舒. Lão Xá vốn tên là Thư Khánh Xuân 舒庆春, nhân vì ông sinh vào ngày 23 tháng Chạp, cách mùa xuân chỉ còn mấy ngày, để mong có được điều tốt đẹp, phụ thân ông là Thư Vĩnh Thọ 舒永寿 đã đặt tên cho ông là Khánh Xuân. “Khánh Xuân” có nghĩa là mừng xuân đến.



Lớn lên, dù đi nhiều nơi nhưng bao giờ Lão Xá cũng dành cho Bắc Kinh những tình cảm thân thiết nhất. Ông có thể nói, rất hấp dẫn, nhiều giờ liền về Bắc Kinh…

Khi nhà văn tương lai mới lên 2 tuổi, cha ông, một người lính của quân đội Mãn Châu, đã bị giết chết trong những cuộc đụng độ trên đường phố chống lại các thương gia nước ngoài của phong trào Nghĩa Hòa Đoàn. Về sau Lão Xá nhớ lại là, khi còn nhỏ, ông không cần phải nghe những câu chuyện cổ tích về những gã khổng lồ tàn bạo chuyên ăn thịt trẻ con. Những con quỷ người ngoại quốc mà mẹ cậu bé kể cho nghe còn độc ác và khủng khiếp hơn nhiều so với những gì chép trong sách…

Từ năm lên 6 tuổi, Lão Xá đã được học ở trường tư dạy theo kiểu truyền thống với những cuốn sách kiểu Tứ Thư, Ngũ Kinh. Tuy nhiên, do gia đình Lão Xá thuộc diện nghèo nên ông chỉ được học vài tháng trong trường trung học rồi phải bỏ dở vì thiếu tiền sinh kế.

Dẫu vậy, bản tính dĩnh ngộ đã giúp cho nhà văn tương lai vẫn được nhận vào Học viện Sư phạm Bắc Kinh với học bổng nhà nước cấp và sau 5 năm, đã tốt nghiệp một cách xuất sắc. Nhờ thế, ngay lập tức ông được đưa lên làm hiệu trưởng một trường tiểu học ở Bắc Kinh. Rồi Lão Xá đi dạy về ngôn ngữ và văn học ở Thiên Tân.

Năm 1919, ông trở về Bắc Kinh và ghi danh vào học tự do ở Trường Đại học Tổng hợp Yenching, chuyên về tiếng Anh. Các nhà nghiên cứu cho rằng, phong trào Ngũ Tứ của giai cấp công nhân và trí thức Trung Quốc bùng nổ ngày 5/4/1919, đã tác động mạnh mẽ tới định hướng tư tưởng của Lão Xá và là một trong những yếu tố quyết định khiến ông về sau lựa chọn con đường viết văn. Lão Xá đã cho in truyện ngắn đầu tiên của mình trên một tạp chí sinh viên chính ở giai đoạn này…

Có một giai thoại kể lại rằng, năm 1920, Lão Xá được đề bạt làm nhân viên khuyến học, lương tháng hơn trăm đồng. Hồi đó, số tiền này là rất khá. Thế là, hằng tháng sau khi lĩnh lương, Lão Xá thường cứ đi uống rượu, hút thuốc, xem hát, dạo chơi công viên, chơi mạt chược, vung tiền thỏa thích.

Thế nhưng, lối sống buông thả như vậy không những không mang lại niềm vui cho Lão Xá, mà còn khiến ông bị đổ bệnh rất nặng. Khỏi bệnh, Lão Xá mới ngồi thừ người ra tự hỏi mình: "Đây là lối sống của ta hay sao? Không, ta không thể tiếp tục sống một cách dửng mỡ như thế này nữa".

Thế là năm 1922, Lão Xá bỏ chức nhân viên khuyến học, đến một trường trung học làm giáo viên môn văn, lương tháng 50 đồng, tức là chỉ còn một nửa so với số lương cũ. Bạn bè hỏi ông: "Lương ít đi như thế, chẳng lẽ cậu không tiếc à?". Lão Xá cười cười rồi trả lời: "Lương có giảm đi rất nhiều, công việc lại bận rộn hơn trước, nhưng tôi cảm thấy rất vui, bởi vì tôi lại có thể cầm sách đọc rồi, cả ngày chỉ tiếp xúc với các em học sinh đáng yêu mà thôi…".

Năm 1924, vận may đã giúp cho Lão Xá trở thành giảng viên tiếng Hán tại khoa Đông Phương học Trường Đại học London rồi ở Oxford. Sống và làm việc ở "hòn đảo sương mù", Lão Xá đã tận dụng tất cả những khoảng thời gian rỗi để tìm đọc các tác phẩm văn học Anh… Và cũng từ tình yêu đối với văn học Anh mà Lão Xá đã ngồi vào tự sáng tác.

2. Tác phẩm "Tường lạc đà"

Năm 1936, sau khi xuất bản Tường lạc đà, Lão Xá mới thật sự được chú ý trên văn đàn Trung Hoa. Truyện dài này kể về một người nông dân mồ côi cha mẹ, tứ cố vô thân, lên Bắc Kinh kiếm sống. Để có tiền sinh nhai, người nông dân này, tên là Tường Tử, đã phải đi thuê xe kéo làm kiếp ngựa người. Trong cảnh đời khốn khó, Tường Tử chỉ ấp ủ độc một mơ ước "lớn lao" là làm sao chắt bóp dành dụm đủ tiền để mua một cái xe kéo cho oách để trở thành một phu kéo xe "cao cấp".

Y cũng định bụng khi nào mua được cái xe đó thì sẽ tổ chức sinh nhật của mình. Thế nhưng, khi đã có đủ tiền mua xe rồi thì cái xe đó lại bị đám lính ô hợp cướp mất. Trắng tay, Tường Tử phải chấp nhận lấy cô con gái ế chồng của lão chủ xe làm vợ và lại làm thân ngựa người như cũ. Rốt cuộc thì hắn cũng lại có tiền để tậu một cái xe mới.

Thế nhưng, vợ y khi lâm bồn đã chết nên y phải bán xe đi để trả nợ. Thất vọng, Tường Tử trở nên bê tha rượu chè và ở cuối truyện, đau yếu và kiệt sức, đã trút hơi thở cuối cùng trên đường phố Bắc Kinh phủ đầy tuyết trắng. Thông điệp của Tường lạc đà là, trong một xã hội đã thối nát thì mọi nỗ lực cá nhân để cải thiện đời sống chỉ như dã tràng xe cát mà thôi!

Lão Xá đã miêu tả rất sắc những tấn bi kịch nặng nề của những người dân thường trong xã hội nửa thuộc địa, nửa phong kiến của nước Trung Hoa thời đó… Thực sự những tác phẩm giàu tính hiện thực phê phán của ông đã góp phần thức tỉnh người dân hướng tới cuộc đấu tranh cách mạng để tiến tới một tương lai khác.